Mjesec januar Svjetska zdravstvena organizacija posvetila je podizanju svijesti o važnosti ranog otkrivanja karcinoma grlića maternice. U BiH, prema zvaničnim podacima, od raka grlića maternice godišnje oboli više od 250 žena, a 119 premine od ove bolesti. Karcinom grlića maternice je, na našem području, drugi karcinom po učestalosti pojave kod žena, a BiH je po pojavnosti karcinoma grlića maternice u vrhu među evropskim zemljama.
- PAPA test kruna svih prevenitvnih akcija
Dobra vijest kada je u pitanju ova maligna bolest jeste da se ona može prevenirati.
„Karcinom grlića, za razliku od drugih karcionoma, se može otkriti na vrijeme, te se može djelovati preventivno. Prvi, najvažniji i glavni preventivni korak protiv obolijevanja od raka grlića jeste ginekološki pregled, a potom slijedi PAPA test i kolposkopija. Pri ginekološkom pregledu mi često možemo primijetiti već neke početne promjene ili probrati izrazito riziko grupu za obolijevanje od karcionoma grlića, te ćemo sugerirati pacijentici da je potrebno uraditi odmah PAPA test, koji je kruna na sve preventivne akcije koje se rade“, kaže za program radija „Glas Drine“ dr. Zumra Begić, specijalista ginekologije i akušerstva i magistrica medicine.
Dr. Begić dodaje da danas niti jedna žena ne bi trebala oboliti od ove bolesti, upravo zbog toga što se kancer grlića maternice može prevenirati.
„Da bismo spriječili ovo maligno oboljenje potrebno je da žena jednom godišnje uradi ginekološki pregled i PAPA test i onda kažemo da niko, ili skoro niko, ne bi obolio od karcinoma grlića maternice“, rekla je dr. Begić.
Karcinom grlića uzrokuju razne infekcije, ali najvažniji i najčešći uzročnik je HPV infekcija, odnosno HPV virus (humani papiloma virus), koji se prenosi seksualnim putem.
„HPV virus je najodgovorniji za nastanak karcionoma grlića maternice. Preko 98 posto pacijentica kod kojih je dijagnostikovan kancer grlića su i HPV pozitivne“, ističe dr. Zumra Begić.
- U opasnosti žene u srednjoj reproduktivnoj dobi
Dr. Begić, u intervju za naš radio, govorila je i o najrizičnijim godinama za obolijevanje od ove bolesti, kao i faktorima rizika za nastanak kancera grlića maternice.
„Postoji taj rizični period za ženu jer se smatra da žene u srednjoj reproduktivnoj dobi najčešće obolijevaju od karcinoma grlića. To bi bile žene preko 35 godina starosti pa do 65. godine života…“
Kao faktore rizika dr. Begić navodi rano stupanje u seksualne odnose, kao i često mijenjanje seksualnih partnera, potom česte i neliječene infekcije, te pušenje.
- Visoka incidenca oboljelih u BIH
Bosna i Hercegovina u ovom dijelu Evrope ima najveću incidencu oboljelih od tog malignog oboljenja, a nemamo nacionalni program prevencije karcinoma grlića maternice.
„Smatra se da imamo čak 25 oboljelih na 100 000 žena godišnje, što je iznimno veliki broj. Kada bi država radila organizovanu prevenciju karcinom grlića maternice bio bi znatno smanjen“, kaže dr. Begić, koja kao najpozitivnije primjere nacionalnih programa prevencije u Evropi navodi skandinavske zemlje, gdje sve žene imaju besplatan pregled i test.
„Te zemlje nisu samo dobronamjerne prema pacijentima, nego sve naravno gledaju i sa finansijske strane. Mnogo je jeftinije prevenirati, nego liječiti karcinom grlića maternice. U konkretnom slučaju, najskuplje su kemoterapija i radioterapija, te smrt oboljelih…“, izjavila je dr. Zumra Begić.
Poslušajte cijelu emsiju, u kojoj je dr. Zumra Begić bila naša gošća:
